تفاوت خودرو دیفرانسیل عقب و دیفرانسیل جلو
مهم‌ترین تفاوت خودرو دیفرانسیل عقب و دیفرانسیل جلو، محل قرارگیری چرخ‌های محرک است. مثلاً در ماشین‌هایی مثل پژو ۲۰۶ که دیفرانسیل جلو هستند، تمام اجزای پیشرانه و گیربکس در قسمت جلو قرار دارند؛ مزیت اصلی این خودروها وزن کم، تولید ساده و مصرف سوخت کمتر است. در نقطه مقابل، خودروهای دیفرانسیل عقب مثل ب‌ام‌و سری ۳، نیروی موتور را از میل گاردان به چرخ‌های عقب منتقل می‌کنند. در این مطلب از مجله تپسی به تفاوت خودروی دیفرانسیل جلو با دیفرانسیل عقب، تعریف دیفرانسیل و سایر نکات آن می‌پردازیم.
دیفرانسیل خودرو چیست و چه بخش‌هایی دارد؟
دیفرانسیل (Differential)، یکی از قطعات بسیار مهم در سیستم انتقال قدرت ماشین است.
قطعه دیفرانسیل وظیفه دارد که نیروی تولیدشده توسط موتور را بین چرخ‌های محرک تقسیم کند.
دیفرانسیل باعث می‌شود که ماشین در پیچ‌ها تعادل داشته باشد و لاستیک ماشین ما دچار لغزش یا سایش غیرعادی نشوند. بسته به نوع ماشین، دیفرانسیل بین دو چرخ محور جلو یا عقب قرار می‌گیرد.
در جدول زیر، بخش‌های مختلف یک دیفرانسیل را می‌بینید:
| نام قطعه | وظیفه اصلی |
| پوسته دیفرانسیل | نگهداری و محافظت از قطعات داخلی |
| دنده کرانویل | انتقال نیروی چرخشی از محور به پینیون |
| دنده پینیون | درگیر شدن با کرانویل و انتقال نیرو به چرخ‌دنده‌های جانبی |
| دنده‌های هرزگرد (سیاره‌ای) | تنظیم تفاوت سرعت چرخ‌ها در پیچ‌ها |
| پولوس (محور نیمه) | انتقال مستقیم نیرو از دیفرانسیل به چرخ‌ها |
| بلبرینگ‌ها | کاهش اصطکاک بین قطعات در حال حرکت |
| واشر و آب‌بندها | جلوگیری از نشت روغن و آلودگی |
انواع دیفرانسیل خودرو
دیفرانسیل بخشی از سیستم انتقال قدرت خودرو است که وظیفه هماهنگی سرعت چرخ‌های محرک را بر عهده دارد. این قطعه باعث می‌شود هنگام عبور خودرو از پیچ‌ها یا مسیرهای ناهموار، چرخ‌ها با سرعت‌های متفاوت بچرخند تا کشش و تعادل حفظ شود.
در جدول زیر، با انواع دیفرانسیل خودرو آشنا می‌شوید:
| انواع دیفرانسیل خودرو | عملکرد دیفرانسیل | توضیحات تکمیلی |
| محرک جلو (FWD) | انتقال قدرت به دو چرخ جلو | دیفرانسیل جلو مسئول تقسیم نیرو بین چرخ‌های جلویی است. |
| محرک عقب (RWD) | انتقال قدرت به چرخ‌های عقب | دیفرانسیل عقب نیرو را به چرخ‌های عقبی می‌رساند. |
| چهارچرخ محرک (AWD) | ترکیب انتقال نیرو به چرخ‌های جلو و عقب | این سیستم همزمان از دیفرانسیل جلو و عقب استفاده می‌کند. |
دیفرانسیل جلو (FWD) چیست؟
دیفرانسیل جلو (FWD)، یکی از انواع دیفرانسیل خودرو است که در آن، نیروی موتور مستقیماً به چرخ‌های جلو منتقل می‌شود.
در مقایسه با خودروهای دیفرانسیل عقب، خودروی دیفرانسیل جلو معمولاً وزن کمتری دارد و فضای کابین بیشتری در اختیار سرنشینان قرار می‌دهد.
در ماشین‌های دیفرانسیل جلو، مجموعه گیربکس، چرخ‌های محرک، پیشرانه و خودِ قطعه دیفرانسیل در بخش جلو قرار دارند.
اتفاقاً اصلی‌ترین تفاوت خودرو دیفرانسیل عقب و دیفرانسیل جلو در همین محل قرارگیری گیربکس و سایر اجزاست.
مزایای خودرو دیفرانسیل جلو
خودروهای دیفرانسیل جلو در سال‌های اخیر به دلیل مزایای فنی و اقتصادی، محبوبیت زیادی کسب کرده‌اند.
این مزایا برای بسیاری از رانندگان شهری و جاده‌ای، دلیل انتخاب FWD به‌جای RWD است. در ادامه برخی از مهم‌ترین این ویژگی‌ها را مرور می‌کنیم:
- وزن کمتر و صرفه‌جویی در مصرف سوخت
- کشش بهتر در مسیرهای لغزنده
- فضای داخلی بیشتر
- کاهش هزینه تولید
- کنترل آسان‌تر
بیشتر بخوانید: علائم خرابی بلبرینگ خودرو
معایب خودرو دیفرانسیل جلو
در مقایسه خودرو دیفرانسیل عقب و دیفرانسیل جلو، با وجود مزایای متعدد، سیستم دیفرانسیل جلو محدودیت‌هایی نیز دارد که در برخی شرایط رانندگی اهمیت زیادی پیدا می‌کند.
در ادامه معایب دیفرانسیل جلو آورده شده است:
- فرمان‌پذیری سخت‌تر
- توان کمتر در آفرود
- فشار بیشتر به قطعات جلویی
- محدودیت در تحمل بار و یدک‌کشی
- عملکرد ضعیف‌تر در شیب‌های شدید
خودروهای دیفرانسیل جلو در ایران
در بازار ایران، بیشتر خودروهای سواری داخلی و وارداتی از سیستم دیفرانسیل جلو استفاده می‌کنند. در ادامه برخی از آن‌ها معرفی شده است:
- محصولات سایپا مانند پراید، تیبا و ساینا
- محصولات ایران‌خودرو شامل خانواده پژو، سمند، سورن و دنا
- تعدادی از خودروهای کره‌ای و ژاپنی وارداتی با سیستم FWD، مانند هیوندای النترا و تویوتا کرولا
دیفرانسیل عقب (RWD) چیست؟
دیفرانسیل عقب جدا از گیربکس و در محور عقب قرار دارد و نیرو از طریق میل‌گاردان به آن منتقل می‌شود.
در این سیستم، چرخ‌های جلو فقط هدایت خودرو را بر عهده دارند و موتور معمولاً به‌صورت طولی نصب می‌شود.
این ساختار به دلیل وزن و کشش بیشتر روی چرخ‌های عقب، عملکرد عالی در شتاب‌گیری سنگین و حمل بار زیاد دارد. برای درک بهتر تفاوت خودرو دیفرانسیل عقب و دیفرانسیل جلو، مزایا و معایب این خودروها را هم بررسی می‌کنیم.
بیشتر بخوانید: علت صدا دادن چرخ ماشین هنگام دور زدن
مزایای خودرو دیفرانسیل عقب
مزایای سیستم دیفرانسیل عقب به‌ویژه در شرایطی که نیاز به قدرت و کشش بیشتری وجود دارد، اهمیت پیدا می‌کند که در ادامه آمده است:
- توزیع یکنواخت وزن خودرو بین محورهای جلو و عقب، بهبود تعادل در سرعت بالا
- تحمل بار سنگین‌تر نسبت به خودروهای دیفرانسیل جلو
- توانایی بالا در کشش یدک یا حمل بار
- عملکرد بهتر در مسیرهای طولانی و شتاب‌گیری سریع
- کاهش کم‌فرمانی و بهبود هندلینگ در سرعت‌های بالا
معایب خودرو دیفرانسیل عقب
با وجود مزایای فراوان، سیستم RWD نقاط ضعفی هم دارد که باید هنگام مقایسه خودرو دیفرانسیل عقب و دیفرانسیل جلو در نظر گرفته شود. در ادامه برخی از معایب این مدل آورده شده است:
- مصرف سوخت بالاتر به دلیل وزن بیشتر و وجود میل‌گاردان
- کشش کمتر در جاده‌های خیس یا برفی به دلیل نبود وزن موتور روی چرخ‌های محرک
- اشغال فضای بیشتر در زیر خودرو به دلیل مسیر انتقال نیرو
- پیچیدگی بیشتر در اجزای مکانیکی و هزینه بالاتر نگهداری
- احتمال انحراف عقب خودرو در پیچ‌ها به علت کشش از محور عقب
خودروهای دیفرانسیل عقب در ایران
در بازار ایران، استفاده از دیفرانسیل عقب بیشتر در خودروهای قدیمی، وانت‌ها و برخی مدل‌های شاسی‌بلند دیده می‌شود. در ادامه برخی از آن‌ها را معرفی می‌کنیم:
- خودرو پیکان به‌عنوان نمونه قدیمی با سیستم محرک عقب
- نیسان پاترول مونتاژی توسط پارس خودرو، مناسب مسیرهای آفرود
- وانت‌های تولید داخل مانند آریسان و نیسان جونیور
- برخی خودروهای کلاسیک وارداتی با طراحی RWD، مانند مرسدس بنز W123
بیشتر بخوانید: علائم خرابی دیفرانسیل خودرو
تفاوت خودروی دیفرانسیل جلو با دیفرانسیل عقب
خودرو دیفرانسیل جلو، سبک‌تر و کم‌مصرف‌تر است و فضای کابین بیشتری دارد. مثلاً از نظر رانندگان تاکسی، مهم‌ترین تفاوت خودروی دیفرانسیل عقب و دیفرانسیل جلو، جای بیشتر برای نشستن مسافران است.
در حالی که خودروی دیفرانسیل عقب، با توزیع وزن بین جلو و عقب، هندلینگ عالی‌تر و کشش قوی‌تری در سربالایی‌ها دارد.
این نکته برای عاشقان رانندگی، علاقه‌مندان به آفرود و سنگین‌سوارها جذاب‌تر است.
برای درک بهتر این موضوع، در جدول زیر به مقایسه خودرو دیفرانسیل عقب و دیفرانسیل جلو پرداخته‌ایم:
| مقایسه خودرو دیفرانسیل عقب و دیفرانسیل جلو | دیفرانسیل جلو (FWD) | دیفرانسیل عقب (RWD) |
| محل قرارگیری دیفرانسیل و چرخ‌های محرک | جلو خودرو و چرخ‌های جلو | عقب خودرو و چرخ‌های عقب |
| موقعیت موتور و گیربکس | موتور، گیربکس و دیفرانسیل یکپارچه و عرضی در جلوی خودرو | موتور نصب طولی در جلو، نیرو از طریق میل‌گاردان به عقب منتقل می‌شود |
| کشش در شرایط لغزنده | بهتر به دلیل وزن بیشتر روی چرخ‌های محرک | کمتر نسبت به FWD برای جاده‌های لغزنده |
| وزن و هزینه تولید | کمتر به دلیل حذف میل‌گاردان و فشرده‌سازی مجموعه پیشرانه | بیشتر به دلیل اجزای اضافی مانند میل‌گاردان |
| کاربرد و عملکرد | مناسب برای رانندگی شهری، مصرف سوخت کمتر، هزینه نگهداری پایین | مناسب برای قدرت بالا، شتاب‌گیری سریع و حمل بار زیاد |
| انتخاب بر اساس شرایط | شرایط لغزنده، رانندگی روزمره شهری، صرفه اقتصادی | مسیرهای طولانی، آب‌وهوای خشک، نیاز به توان و کشش بالا |
بیشتر بخوانید: علائم خرابی اکسل خودرو
خودرو دیفرانسیل عقب بهتر است یا دیفرانسیل جلو؟
از توضیحی که درباره دو نوع سیستم محرک خودرو خواندید، احتمالاً حالا تفاوت بین FWD و RWD را متوجه شده‌اید. برای پاسخ فنی به سوال «خودروی دیفرانسیل جلو بهتر است یا دیفرانسیل عقب؟»، به سراغ یکی از مطالب سایت Wuling رفته‌ایم؛ در ادامه، فهرستی از تفاوت خودرو دیفرانسیل عقب و دیفرانسیل جلو را مطالعه می‌کنید:
- خودروهای دیفرانسیل عقب تعادل بهتری نسبت به دیفرانسیل جلو دارند.
- کنترل و هندلینگ در خودروهای دیفرانسیل عقب معمولاً بهتر از دیفرانسیل جلو است.
- فضای کابین در خودروهای دیفرانسیل عقب، محدودتر از خودروهای دیفرانسیل جلو است.
- خودروهای دیفرانسیل عقب در زمین‌های ناهموار، چابک‌تر و مانورپذیرتر هستند؛ اما خودروهای دیفرانسیل جلو بیشتر برای رانندگی در مسیرهای شهری پیشنهاد می‌شوند.
در نتیجه، هر دو نوع سیستم محرک مزایا و معایب خاص خود را دارند؛ انتخاب بین آن‌ها باید بر اساس نیاز شما انجام شود.
کدام ماشین را بخریم؛ دیفرانسیل جلو یا دیفرانسیل عقب؟
همان‌طور که مطالعه کردید، تفاوت خودرو دیفرانسیل عقب و دیفرانسیل جلو در 3 عامل اصلی خلاصه می‌شود؛ محل انتقال نیرو، تأثیر بر عملکرد خودرو و هزینه نگهداری.
بنابراین، اگر این موارد برای شما اهمیت خاصی دارند، حتماً به نوع دیفرانسیل دقت کنید.
با خرید ماشین دیفرانسیل جلو، کنترل بهتری در شرایط لغزنده دارید؛ همچنین، با ماشین‌های دیفرانسیل عقب، کشش و قدرت بیشتری را تجربه می‌کنید.
به‌نظر شما کدام نوع ماشین عملکرد بهتری دارد؟ بالاخره خودروی دیفرانسیل جلو بهتر است یا دیفرانسیل عقب؟ نظرتان را برای ما بنویسید!
سؤالات متداول
- دیفرانسیل جلو در مسیرهای برفی چگونه عمل می‌کند؟ در مسیر برفی، وزن بیشتر روی چرخ‌های جلو کشش و فرمان‌پذیری بهتری ایجاد می‌کند.
- تفاوت خودرو دیفرانسیل عقب و دیفرانسیل جلو از نظر مصرف بنزین چیست؟ خودروی دیفرانسیل عقب به دلیل وزن کمتر و قطعات ساده‌تر تا ۱۰ درصد مصرف سوخت کمتر دارد.
- در شتاب گرفتن، خودروی دیفرانسیل جلو بهتر است یا دیفرانسیل عقب؟ خودروی دیفرانسیل عقب با انتقال نیرو به عقب، توزیع وزن بهتر و شتاب بالاتری فراهم می‌کند.
- تفاوت خودرو دیفرانسیل عقب و دیفرانسیل جلو در پیچ‌ها چیست؟ خودروی دیفرانسیل عقب در پیچ‌ها عملکرد بهتر و مانورپذیری بیشتری با ترمز یا گاز دارد.
- محبوب‌ترین خودروهای دیفرانسیل جلو (FWD) در بازار ایران کدام هستند؟ تقریباً تمام خودروهای پرتیراژ و محبوب بازار ایران از نوع دیفرانسیل جلو (FWD) هستند؛ از جمله خانواده پژو (مثل ۲۰۶، ۲۰۷، ۴۰۵، پارس)، همه مدل‌های سمند و دنا، کوییک، ساینا، تیبا.
